Nhà nghèo nên hằng ngày, ngoài những giờ đi học, ai mướn gì, tôi làm nấy. Vào những ngày vụ mùa cà phê, tôi đi làm thuê, hết mùa tôi đi nhặt mót cà phê, tiêu… để kiếm tiền phụ ba mẹ, cải thiện những bữa ăn cho gia đình.

Vì quá nghèo khó, ba mẹ phải quyết định cho tôi nghỉ học để nhường việc đi học cho các em. May mắn, tôi được chị gái đang lập gia đình ở TP.HCM đón vào thành phố để vừa phụ giúp chị bán hàng, vừa trông em bé và đi học. Tốt nghiệp lớp 12, tôi đi bán cà phê vào ban ngày, ban đêm xin học lớp kế toán.

Do siêng năng, hoạt bát, vui vẻ và rất sành về cà phê (do từ nhỏ phụ ba mẹ chăm trồng cà phê) nên tôi được vợ chồng anh chủ quán cà phê yêu thương. Từ một đứa phụ quán cà phê, anh chị chủ dạy tôi cách rang xay, chế biến cà phê theo công thức gia truyền của gia đình, hướng dẫn tôi đi tiếp cận thị trường, chào hàng…

Khi có chút vốn trong tay, một buổi tối, tôi rụt rè xin phép anh chị cho “ra làm riêng” và không chỉ được đồng ý, tôi còn được anh chị tạo điều kiện giúp đỡ rất nhiều.

Giữa năm 2009 tôi mở quán cà phê thương hiệu “Cà phê Lan Ban Mê”. Nhưng cuộc đời không suôn sẻ. Thấy tôi kinh doanh thuận lợi, chủ nhà lấy lại mặt bằng, tôi lại tốn một khoản tiền di dời quán nhưng lại bị giải tỏa.

Cùng lúc, biến cố cuộc hôn nhân khiến tôi khủng hoảng. Khi tôi mới sinh con trai thứ hai được vài tháng tuổi, chồng tôi vì đam mê cờ bạc đã bỏ đi, để lại cho ba mẹ con tôi một khoản nợ khổng lồ từ trên trời rơi xuống. Phần phải lo tiền nuôi các con còn nhỏ, phần lo trả nợ cho chồng cũ, từ một cô gái 72kg, tôi tụt xuống còn 53kg, cơ thể bị suy nhược nặng, suy sụp, kiệt quệ về cả sức khỏe lẫn tinh thần.

Sau khi được gia đình, bạn bè động viên, giúp đỡ về mặt tinh thần, tài chính, tôi nén đau buồn lao vào làm việc không kể ngày đêm và gây dựng lại hai quán cà phê và tạo dựng thêm được 10 xe cà phê take away.

Ngày 3/9/2019, tôi vừa thành lập công ty thì cuối năm 2019, đại dịch Covid-19 bắt đầu hoành hành. Tôi phải đóng cửa công ty vì lệnh cách ly và giới nghiêm, trong khi vẫn phải trả tiền thuê mặt bằng, hỗ trợ tiền ăn ở cho nhân viên và lo tiền sinh hoạt ăn uống cho bản thân và hai con nhỏ. Tôi lại rơi vào mất ngủ, lo âu.

Sau cơn đại dịch, kinh tế suy thoái, ngành cà phê thì có rất nhiều đối thủ cạnh tranh, 10 xe cà phê của tôi bị tan rã vì không có người bán. Lo toan đủ bề, tôi rơi vào trạng thái bị trầm cảm, stress mà không hề hay biết, tôi thường xuyên cáu gắt, lúc nào cũng bực bội, nóng nảy và thường la mắng các con.

Để tìm kế sinh sống, tôi lại xoay sở. Nhận thấy nhiều chị em ở quê hết mùa làm nông rất rảnh rỗi, công việc bấp bênh và không ổn định, thay vì thuê người bán những điểm xe cà phê take away, tôi mở chuỗi nhượng quyền xe cà phê giúp chị em muốn làm chủ trong kinh doanh vươn lên thoát nghèo, có thêm thu nhập cho gia đình.

Từ 4/5 xe ở Đăk Lăk, tôi mở rộng lên 8/10 xe và tiếp tục phát triển ra khu vực miền Bắc. Hiện tại, tôi mở được 20 xe, thương hiệu Cà phê Lan Ban Mê có mặt ở hơn 30 tỉnh, thành trên toàn quốc. Tôi cũng đạt được giải ba cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo do tỉnh Đăk Lăk tổ chức vào tháng 6/2023 vừa qua.

Mặc dù đã có một công ty và công việc kinh doanh tạm ổn, nhưng tôi vẫn thường cáu gắt và ít khi nói ngọt ngào, chưa bao giờ nhẫn nại ngồi nghe các con trò chuyện, tỉ tê.

Một lần, ngồi cà phê với vài anh chị em game bài b52 , thấy mọi người nói về con cái, về cách họ chăm sóc và dành tình cảm cho con, tôi không kìm được cảm xúc và bật khóc nức nở. Tôi thấy mình có lỗi với các con rất nhiều.

Dù tôi lo cho con đủ đầy, cho con học hành tử tế, mua cho con nhiều thứ quà bánh chúng thích, nhưng ít khi tôi nói chuyện cùng con, chưa bao giờ gần gũi, hỏi han con sau một ngày các con đi học về. Thậm chí, có lúc quá căng thẳng, tôi còn đánh các con vì những lỗi rất trẻ con và vô cớ. Như thể, điều đó làm cho tôi nhẹ áp lực hơn.

Tôi có thể dành trọn thời gian cho công việc kinh doanh, dành trọn sự chuyên tâm để pha cho khách hàng một ly cà phê ngon, một ly nước ép, nhưng khi con nói: “Mẹ ơi, pha cho con một ly nước hoa quả”, tôi thường quay lại gắt gỏng con: ‘Tự làm đi”, hoặc khất con: “Mẹ đang bận, lúc khác làm”... Nhưng “lúc khác” cũng chỉ là cách nói để con không đòi nữa, chứ tôi cũng chẳng chú tâm nên nhanh chóng quên luôn lời hứa.

Từ những cuộc gặp gỡ bè bạn, nghe họ nói về tình cảm với các con, mới biết quát mắng, cáu gắt với con cũng là một loại hình bạo lực bằng ngôn ngữ. Lớn tiếng cao giọng quát mắng cũng sẽ giống như một quả bom, khiến tâm lý trẻ cảm thấy không an toàn, khiến con thường xuyên sống trong cảm giác bất an và sợ hãi.

Tôi bắt đầu suy nghĩ lại những điều đã qua và thức tỉnh. Thấy bản thân thực sự là một người mẹ thất bại. Sau khi suy ngẫm, tôi quyết định viết ra những lời này, muốn chia sẻ và cảnh tỉnh những phụ huynh từng giống như tôi.

Tôi muốn xin lỗi các con. Muốn tìm lại sự bình an trong lòng, trút bỏ hết sự thất thường của mình để tìm lại bản thân, dành cho con những tình cảm yêu thương, ngọt ngào nhất của người mẹ.

(*) Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Cà phê Lan Ban Mê